25 Nis Kitap Tavsiyesi: Aklın G’özü
Biz aslında kimiz? Yaratıcı ruhumuz nerede bulunuyor? Acaba irade gücüyle mi yaratıyoruz, yoksa biyolojik donanımın oluşturduğu bir otomat olarak, doğumdan ölüme kadar ‘özgür irade’den söz edip kendimizi mi kandırıyoruz? Eğer tüm bu konular hakkında kendimizi kandırıyorsak, kimi -ya da neyi- kandırmış oluyoruz?
“Douglas Hofstadter “
Aklın Gözü ilk olarak yaklaşık 3-4 yıl önce bir okuma grubunda okuduğum güzel bir kitap. İnsan zihni, felsefe, yapay zeka, psikoloji yada diğer neyle ilgileniyorsanız artık, kesinlikle okumanız gereken bir kitap. Aklın G’özü ilk basımı 1981’de yayınlaşmış zihin ve benlik üzerine derleme yazılardan oluşuyor. Editörleri özellikle bilinç, zihin ve matematik konularında da karşımıza çıkacak olan Douglas Hofstadter ve yakın zamanlarda vefat eden yine ilerilerde karşımıza çıkacak olan Daniel Dennett. Bu iki arkadaş da insan zihninin mekanik bir süreç olduğunu ve insan beyninin benzerinin yapılabileceğini iddia ederken, kitapta tam karşıt görüşü savunan John Searle’ün meşhur Çin Odası’na da yer verilmiş.
Kitap altı bölüme ayrılmış. İlk kısım okuyucuyu benliğin ne demek olduğunu düşünmeye zorluyor. İkinci kısım ruh ve makinelerin düşünmesi üzerine, meşhur Turing testi de bu kısımda verilmiş. Üçüncü kısımda kendi başlarına düşünme kapasitesi olmayan maddelerin (Bkz. Nöron) nasıl bir araya gelip de düşünebiliyorlar sorusuna cevap arıyor. Dördüncü bölüm de yine insanı garip yerlere götüren bir bölüm, burada bilincin insan bedeninden ayrı olarak var olup olamayacağını, bir bilgisayara aktarılması yani kısaca bölümün adından da anlaşılacağı üzere yazılım olarak zihin konusu işleniyor. Beşinci bölümde özgür irade irdeleniyor hafiften, burada daha çok muhalif sesleri görüyoruz. Son bölümde daha çok deneyimin öznel yönüne vurgu yapılıyor. Thomas Nagel’in meşhur “Yarasa olmak nasıl bir şeydir” yazısı da bu kısımda yer alıyor.
İçindekiler
I. BENLİK DUYGUSU
1. Borges ve Ben – Jorge Luis Borges
2. Bir Kafaya Sahip olmamak Hakkında – D. E. Harding
3. Zihni Yeniden Keşfetmek – Harold J. Morowitz
II. RUHU ARAŞTIRMAK
4. Bilgiişlem Makinaları ve Zeka – A. M. Turing
5. Turing Testi: Bir Kahve Sohbeti – Douglas R. Hofstadter
6. Prenses Ineffabelle – Stanislaw Lem
7. Martha’nın Ruhu, Bir Dört Ayaklı – Terrel Miedaner
8. Mark III Dört Ayaklının Ruhu – Terrel Miedaner
III. DONANIMDAN YAZILIMA
9. Ruh – Allen Wheelis
10. Bencil Genler ve Bencil Memler – Richard Dawkins
11. Prelüd…Karınca Fügü – Douglas R. Hofstadter
12. Bir Beynin Öyküsü – Arnold Zuboff
IV. PROGRAM OLARAK ZİHİN
13. Ben Nerdeyim? – Daniel C. Dennett
14. Ben Neredeydim? – David Hawley Sanford
15. Reddedilmenin Ötesi – Justin Lieber
16. Yazılım – Rudy Rucker
17. Evrenin Bilmecesi ve Çözümü – Christopher Cherniak
V. YARATILMIŞ BENLİKLER ve ÖZGÜR İRADE
18. Yedinci Girişim yada Trurl’un Kendi Kusursuzluğu Nasıl Sonuçsuz Kaldı – Stanislaw Lem
19. Non Serviam – Stanislaw Lem
20. Tanrı Taocu mu? – Raymond M. Smullyan
21. Dairesel Harabeler – Jorge Luis Borges
22. Zihinler Beyinler ve Programlar – John R. Searle
23. Talihsiz Bir Düalist – Raymond M. Smullyan
VI. İÇ GÖZ
24. Yarasa Olmak Nasıl Bir Şeydir? – Thomas Nagel
25. Bir Epistemolojik Karabasan – Raymond M. Smullyan
26. Einstein’ın Beyniyle Sohbet – Douglas R. Hofstadter
27. Kurgu – Robert Nozick
Hiç yorum yok.